Zujerleech, geschreven door Berry Lindelauf, gaat over de DSM-ramp in 1975. Het staat model voor de nieuwe rol die jeugd- en familietheater Het Laagland speelt sinds de verhuizing naar de Sittardse schouwburg. “Het is een verhaal van hier dat we het theater inhalen.”
Verbinden. Dat is het toverwoord. Verbindingen tussen het museum, de bibliotheek, de muziekschool en de schouwburg in Sittard-Geleen, die sinds 1 januari samen cultuurorganisatie De DoMIJNen vormen. De inwoners van stad en regio Sittard-Geleen moet meer binding krijgen met de cultuur. Drempels worden verlaagd door te kiezen voor makers en verhalen uit de eigen buurt. ‘Zie jezelf’, dat is het motto waarmee de cultuurinstellingen in Sittard-Geleen zich willen onderscheiden van de rest van de provincie.
Vanuit de Stedelijke Programmering heeft Schouwburg De DoMIJNen 03 jeugd- en familietheater als speerpunt gekozen. Dat betekent een programma met een hele serie voorstellingen voor die doelgroep. Een voorbeeld is Zujerleech van jeugd- en familietheater Het Laagland. Zujerleech gaat over vier kinderen uit de Westelijke Mijnstreek die in 1975 te maken krijgen met de ramp bij DSM. Het is geschreven door de in Sittard geboren kinderboekenschrijver Benny Lindelauf en wordt uitgevoerd in het dialect. “Het is een verhaal van hier dat we het theater inhalen”, vertelt artistiek directeur Inèz Derksen van Het Laagland. “De impact van die gebeurtenis op gezinnen en kinderen spreekt jong en oud aan. Ook nu nog, veertig jaar na dato, is dit iets dat hier nog leeft en ons verbindt. Want het gaat over onszelf.” Maar niet iedereen spreekt dialect, sluit je die groep niet uit? “Taal is nooit het belangrijkste, het gaat om de vorm, om de manier waarop acteurs een gelaagd verhaal overbrengen. Iets lostikken bij mensen en ze laten omdenken. Hiermee willen we bezoekers aanspreken die er nog niet waren.”
Het Laagland, dat ook een theaterwerkplaats voor de jeugd heeft – is sinds kort het huisgezelschap van de stadsschouwburg. “Dat is uniek in Nederland voor een jeugd- en familiegezelschap”, zegt Derksen. Groot voordeel is volgens haar dat jongeren van Jong Laagland vanaf hun achtste kind aan huis zijn. “Je staat niet alleen tijdens een voorstelling op de planken, je repeteert ook in de schouwburg. De deur staat letterlijk altijd open, voor iedereen vanaf vier jaar. De jongeren die we aan ons binden zijn de beste ambassadeurs. ” Het theater als buurthuis van de wijk? “Ja, maar dan met de kwaliteit en professionaliteit van een schouwburg.”
De samenwerking tussen de culturele instellingen in Sittard-Geleen is volgens Derksen geen gevolg van subsidieverlagingen. “Ik geloof niet in moetjes. Die verbintenis is wat ons betreft gemaakt vanuit de inhoud. Met een gezamenlijk doel: meer bezoekers bereiken en verrijken. Publiek dat naast een voorstelling ook een gerelateerde expositie bezoekt. Het is een kwestie van wortelen, en vervolgens vlammen met elkaar.”
Zujerleech door Het Laagland. Op 4, 5 en 6 september in Stadsschouwburg De DoMIJNen Sittard. Op 29 en 30 augustus in Hanenhof Geleen. dedomijnen.nl
Boven: Zujerleechcast met rechts regisseur Inèz Derksen. Foto: Liza Zonne Zuijderland
