Sinds hun vroege jeugd verzamelen de broers Marc en Fabrice Hermans schaalmodellen van auto’s, voornamelijk Citroëns. De collectie is nu gratis te bezichtigen in Maastricht. “Het gaat niet om volledigheid, maar om de sensatie van het vinden van een nieuw model.”

Fabrice Hermans

De eerste?
Hij weet het nog uit zijn hoofd. Een model van de Citroën Traction Avant, een zescilinder uit de jaren dertig, de voorganger van de DS.
Samen met zijn broer Marc (49) verzamelt Fabrice Hermans (44) al ruim dertig jaar speelgoedauto’s. Beter gezegd: schaalmodellen. Ze hebben er ruim 6000 nu, in alle soorten en maten, van schaal 1:3 tot schaal 1:160. Vaak zijn het minutieuze kopieën van het origineel.
Ze zijn behoorlijk eenkennig in hun liefhebberij: ze verzamelen alleen Citroëns. Door hun vader, die maar liefst tien DS’en versleet, raakten ze verslingerd aan het Franse merk. Zelf versleet Fabrice in zijn leven acht auto’s. Allemaal Citroëns, uiteraard.
Lang voor ze het rijbewijs haalden, was de verzameling Citroën-modellen van de broers het slaapkamerniveau ontgroeid en werd er een aparte kamer voor ingeruimd. Later verhuisde de collectie naar het voormalige atelier van vader (en kunstenaar) Jos Hermans. Nu de collectie het aantal van 6000 is gepasseerd, is ook die ruimte te klein. Sinds enkele weken hebben Marc en Fabrice de duizenden autootjes ondergebracht in grote vitrines in de parkeergarage onder het Maastrichtse winkelcentrum Mosae Forum. Daar komt de collectie dagelijks onder ogen van duizenden kooptoeristen. Als ze via de roltrappen opstijgen naar het bovenaardse consumentenwalhalla, en als ze daar enkele uren later bepakt en bezakt van terugkeren.
Binnen hun collectie neemt de DS, net als de 2CV ontworpen door de Italiaanse beeldhouwer Flaviminio Bertoni, een prominente plaats in. De auto, waarvan in 1955 al 80.000 exemplaren waren verkocht voordat hij rijklaar was, wordt door velen als een kunstwerk beschouwd. Dat is zeker het geval bij Marc en Fabrice Hermans, die vanuit hun vakgebied (ze zijn architect en grafisch ontwerper van beroep) toch al beeldgericht zijn.
Dat de verzameling nu uit huis is geplaatst, betekent niet dat de broers er een punt achter zetten. Zo kwam Fabrice onlangs nog van een ruilbeurs in Luik met een tiental nieuwe modellen thuis. En elk jaar gaan de broers naar de Retromobile in Parijs, een tiendaagse beurs waar modellenverzamelaars uit de hele wereld op af komen.
Inmiddels begint Citroën zelf ook de waarde te zien van oude modellen, zegt Hermans. “In het Conservatoire de Citroën in Aulnay is de autofabrikant bezig met het in kaart brengen van zijn verleden.” Het 6500 m2 grote, nog niet voor publiek toegankelijke complex raakt inmiddels aardig gevuld met het automobiele verleden van Citroën.
De collectie-Hermans is de grootste verzameling Citroën-schaalmodellen binnen Europa, zegt Fabrice met grote stelligheid. Daar kent hij de markt goed genoeg voor. Maar compleet zal de verzameling nooit worden. “Het gaat niet om volledigheid, maar om de zoektocht, om de sensatie van het vinden van een nieuw model. En het is natuurlijk meer dan simpelweg autootjes verzamelen. In deze modellen vind je de historische interpretaties van de auto’s terug. Het zijn ook tijdsbeelden die laten zien hoe het maken van speelgoed in de loop der jaren is veranderd.”
Hermans hoopt de collectie ooit te kunnen overdragen aan het Conservatoire de Citroën. Opvolgers zijn er immers niet; de broers hebben ieder drie dochters, die andere interesses hebben dan speelgoedauto’s en ruilbeurzen.
Fabrice haalt er de schouders bij op. Verzamelen is natuurlijk ook een beetje ouderwets. Zijn liefde voor Citroën zal er niet onder lijden. Deze maand heeft de vormgever een expositie in galerie Stevens in Maastricht waar hij zijn vergeten kant – die van kunstenaar – aan bod wil laten komen. Maar ook in de werken die hij daar laat zien, is de auto nooit ver weg.

Fabrice Hermans bij de vitrine met zijn Citroën-collectie. foto Zuiderlucht

Fabrice Hermans exposeert objecten en ontwerpen in Galerie Stevens in Maastricht van 1 september t/m 14 oktober. Zie ook www.galeriestevens.nl