Het maken van een ets heeft veel voeten in de aarde. Eerst moet je de etsplaat prepareren, dan de tekening maken. Misschien voeg je bijzondere effecten toe met omslachtige technieken als aquatint of suikerets. Vervolgens moet de tekening inbijten met zout of zuur. Let op de tijd, anders bijt je teveel weg. Je maakt een proefdruk. Waarschijnlijk herhaal je dan de procedure, omdat je iets wilt veranderen. De oplage druk je één voor één: inkten, drukken, plaat schoonmaken, weer inkten… en dat tien of twintig of dertig keer. Met een beetje ets ben je dagen zoet.

Met technieken als zeefdruk, litho of houtdruk is het in essentie niet anders. Als ‘slow food’ gaat over traditie, ambachtelijkheid en onthaasting, dan is grafiek ‘slow art’. Sexy klinkt het niet in het digitale tijdperk, rijk word je er ook niet van, maar er staat wel iets tegenover. In een goed stuk grafiek zie je rust en beheersing. Gelukkig zijn er nog kunstenaars die de traditionele technieken toepassen – en plekken waar dat kan.

Neem de grote ets In our backyard, zo’n anderhalve meter hoog, van Saskia de Marée (Terneuzen, 1975). Tegen een donkere achtergrond zijn onmiskenbaar levende vormen te zien; plant of dier, dat is niet helemaal duidelijk. Als we de titel letterlijk nemen, is het misschien een uitvergroting van gewriemel in de achtertuin. Het oogt organisch en spontaan, maar dat is nu juist het punt: ‘spontaan’ kan niet bij een ets, zeker niet bij één van dit formaat. Alles wat je ziet is doordacht en doorwerkt. Ook voor het bekijken van zo’n ets moet je de tijd nemen.

In our backyard hangt op een kleine tentoonstelling in museum De Wieger in Deurne. Tot 2014 toonde De Wieger met regelmaat werk, gemaakt bij Grafisch Atelier Daglicht in Eindhoven. De huidige tentoonstelling is een terugblik op die verbintenis. Behalve van Saskia de Marée is er mooie grafiek van onder anderen Reinoud van Vught, Jeroen Bodewits en Birgitta van Drie. Daglicht is kort geleden gefuseerd met de Eindhovense metaal- en glaswerkplaats Beeldenstorm. Het is de bedoeling de samenwerking tussen De Wieger en Daglicht/Beeldenstorm in de toekomst nieuw leven in te blazen.

Zoals zoveel kleinere, regionale musea moet De Wieger het tegenwoordig zien te rooien met een enthousiaste groep vrijwilligers en een minimale subsidie. Het bedrag is nauwelijks voldoende voor het onderhoud van het pand, het voormalige woonhuis van de legendarische dokter-kunstenaar Hendrik Wiegersma, sinds 2002 een rijksmonument. Het vraagt de nodige creativiteit om onder die omstandigheden een tentoonstellingsprogramma in de lucht te houden. Toch is tegelijk met de grafiektentoonstelling een keuze uit een prestigieuze Duitse privécollectie te zien met kunst uit Arabische landen en Iran. Curator van die collectie: Diana Wiegersma, achterkleindochter van Hendrik.

Het merendeel van de kunstenaars in de expositie woont niet meer in het Midden-Oosten. Ze zijn om politieke redenen uitgeweken naar Londen, Parijs of Amerika. Sommigen van hen hameren de kritische, sociaal betrokken boodschap er nogal in. Bij anderen lost het leed op in pure poëzie.

Daglicht/Beeldenstorm, een selectie uit de collecties in de ateliers van De Wieger. Beautiful Stranger, een kennismaking met hedendaagse kunst uit de Arabische wereld en Iran. Beide exposities van 21 mei t/m 18 september 2017. dewieger.nl