Een serieuze schrijver waakt voor het etiket ‘Limburgse literatuur’. Toch is literatuur van eigen bodem voor de meeste boekhandels wel degelijk iets om rekening mee te houden. Als zijn de grote successen spaarzaam. “We zijn en blijven een boekhandel, met de nadruk op handel.”
Voor Robert-Jan Wesly van boekhandel De Tribune in Maastricht bestaat er geen Limburgse literatuur. Hooguit literatuur van auteurs uit Limburg. “Afkomst is geen criterium bij inkoop. Wel of een boek literair genoeg is.” Luidt het antwoord op die laatste vraag bevestigend, dan krijgt het een plekje tussen het werk van literatoren van elders. “Een enkele keer zetten we het dan ook nog neer in de kast waar we Limburgensia en dialectliteratuur hebben staan. Dat zijn behoorlijk gescheiden doelgroepen.”
“Natuurlijk zijn we als boekhandel in Maastricht sneller geneigd om boeken van Limburgse makelij een extra zetje te geven”, zegt Ton Harmes van boekhandel Selexyz Dominicanen in Maastricht. “Maar dat weerhoudt me er niet van om met auteurs en uitgevers dezelfde discussie te voeren over marges, marketing en evenementen om het boek heen, die ik ook in andere gevallen voer. We zijn en blijven een boekhandel, met de nadruk op handel. Om te kunnen doorgaan, hebben we behoefte aan een goed assortiment en een goed rendement.”
Waar Limburgse literatuur thuishoort in de boekensupermarkt in de voormalige Dominicanenkerk in Maastricht is elke keer weer een worsteling, zegt de bedrijfsleider van Selexyz. “We hebben een tafel met Limburgsensia en een hoek met boeken uit en over stad en streek, waar bijvoorbeeld ook de dialectliteratuur staat. Ook Limburgse auteurs die fictie schrijven in het Nederlands of boeken die in Limburg spelen, zetten we daar neer. Uitgangspunt is vaak om het daar te plaatsen waar de klant het ook verwacht. Zo ligt het onlangs bij uitgeverij TIC verschenen Apostel van Tricht op de afdeling spanning, omdat het daar waarschijnlijk de meeste potentiële lezers zal treffen.”
Nog zo’n lastige keuze: welk boek komt wel de zaak in en welk boek niet? En waar organiseer je iets omheen? Pierre Palmen van Plantage Boekhandel Willems in Roermond: “De mogelijkheden om een boek uit te geven zijn enorm toegenomen. Als boekhandelaar probeer je in te schatten wat de plaatselijke media ermee gaan doen en of er speciale doelgroepen zijn. We hebben nu een boek over iemand die van binnenuit schrijft over werken in een verzorgingstehuis hier. Daar komen veel klanten voor.”
Bij boekhandel Wilbro in Tegelen en Venlo willen ze nog wel eens een stapel in eigen beheer uitgegeven boeken neerleggen als de auteur ze in consignatie geeft, en onverkochte exemplaren dus weer terugneemt. Remco Brokken: “Staand in de kast is de kans dat het ongezien blijft groot. Een stapel trekt eerder de aandacht.”
Bij De Tribune in Maastricht doen ze dat ook. “Nadeel is dat bij printing on demand en bij kleinere uitgeverijen de vormgeving een ondergeschoven kind is”, vindt Robert-Jan Wesly. “Nogal wat boeken ogen niet aantrekkelijk.”
Pierre Palmen, broer van schrijfster Connie, betwijfelt of de algemeen veronderstelde neiging tot regionaal navelstaren in de laatste jaren heeft geleid tot een toegenomen belangstelling voor Limburgse literatuur. “Mensen zijn veel tegelijk: streekbewoner, Nederlander en wereldburger. Ze willen toch ook die nieuwe A.F.Th. of Philip Roth lezen.”
Ton Harmes van Selexyz Dominicanen noemt Limburgse literatuur een arbitraire term. “De vraag is ook of je als auteur blij moet zijn met dat stempel. In Limburg werkt het misschien. Elders in het land kan het ook mensen afschrikken. Een schrijver als Ton van Reen lijkt daar een beetje last van te hebben. Karakter Uitgevers heeft het heel slim gedaan met Spaans vuur van Wouter van Mastricht. Ook door het gekozen pseudoniem de aandacht vestigen op de locatie, maar toch is het boek niet specifiek in de markt gezet als heel erg Limburgs.”
Een serieuze auteur zit niet te wachten op het etiket ‘Limburgse schrijver’, meent Wesly. “Die verkoopt ook niet per se meer in Maastricht omdat hij daar misschien vandaan komt. Als iemand uit de regio plotseling landelijk succes heeft, gaat het nog wel eens harder lopen, maar dat is de laatste tijd niet echt meer voorgekomen.”
Boekhandel Wilbro in Venlo en Tegelen kent wel zo’n hardloper. Remco Brokken: “Omdat hij in Blerick is opgegroeid, doet Peter Buwalda het met Bonita Avenue bij ons beter dan elders in het land. Maar ja, dat boek is dan ook een echte bestseller en sleept bovendien prijzen weg. Het moet wel de nabije regio zijn. Met een schrijver uit Kerkrade hebben de klanten hier weinig. Komt hij wel uit de buurt, dan garandeert dat niets. Hoewel in Tegelen geboren verkoopt Huub Beurskens hier voor geen meter.”
