Is Herman Pleij al op tv komen uitleggen dat hysterie al sinds de middeleeuwen in ons dna zit?
Op ruim 1300 kilometer van huis beleef ik het WK voetbal. Als ervaringsdeskundige. De fluwelen Bergkamp-goal tegen Argentinië in 1998 (later pas hoorde ik de hysterische omlijsting ervan door Jack van Gelder) zag ik in een bar aan het Lago Bracciano, de daaropvolgende uitschakeling tegen Brazilië op een groot scherm in Trastevere, Rome.
De historische reeks van vijf gemiste penalties in de halve finale van het EK 2000 tegen Italië beleefde ik in Lucca, in bar La Fanciulla del West – hoe zou een bar in Lucca anders moeten heten? Nooit zal ik vergeten dat mijn Italiaanse buurman juichte toen Bergkamp werd gewisseld. Nu gaan jullie verliezen, zei hij.
Het is fijn om tijdens grote voetbaltoernooien op afstand te zitten, zeker sinds Nederland buiten zinnen raakt wanneer er een wedstrijd wordt gewonnen. Over die hysterie las ik dan op een schaduwrijk terras in een verlepte Volkskrant, maar dat kan niet meer. Gisteren wees de vrouw van de kiosk op haar lege krantenrek, en zei: “We leven in een door alles en iedereen verlaten oord.”
Ik moet het dus doen met mijn i-pad, zoals bekend is dat geen vooruitgang. Het schermpje functioneert als spiegel, er valt geen enkele informatie aan te ontlokken. Een van de vele voordelen van een papieren krant is dat je die bij elke weersgesteldheid kunt lezen.
Toen ik met mijn i-pad naar binnen was gevlucht, las ik dat in Nederland na de 5-1 tegen Spanje alle trossen waren losgegooid. Waar is het feestje? Dáár is het feestje. Het zal een gesublimeerd minderwaardigheidsgevoel zijn, de Belgen hebben er nu ook last van.
Arnon Grunberg meent dat de nationale hysterie sinds 2000 alleen maar erger is geworden. En dat het anders is dan bij de Italianen. Die weten dat hysterie een spel is. De Nederlander neemt zijn hysterie serieus. Ik kan het vanaf afstand niet beoordelen, maar ik neem aan dat Herman Pleij al op tv is komen uitleggen dat hysterie al sinds de middeleeuwen in ons dna zit. Dat klinkt wetenschappelijker dan de aanname dat de hysterie met Jack van Gelder onze geschiedenis is binnengerold.
Voor de wedstrijd tegen Australië ging ik opnieuw naar het dorp, naar bar Pape Nero. Helaas. De RAI zond de wedstrijd niet uit, niet interessant genoeg. Om de complete Mondiale te kunnen zien, legt de barkeeper uit, had hij een extra abonnement van 500 euro moeten nemen bij betaalzender Sky. Geen haar op zijn pikzwarte kop dat daaraan dacht. Hij is alleen geïnteresseerd in de wedstrijden van Italië, en die komen op RAI Uno. De rest kan hem gestolen worden.
Om nog iets van de wedstrijd mee te krijgen, moest ik naar een naburig dorp. Wat ik daar te zien kreeg, was in goed Roermonds ‘puinhöfke’. Pas toen Australië een van de hoofdrolspelers van de Flying Doctors inbracht, die blonde met die hondenogen, was ik er gerust op. Het meest opvallende was de bus scheerschuim die de scheids had meegenomen om bij dode spelmomenten (mooi begrip trouwens) spelers en bal hun plaats te wijzen.
Het beroerde spel en die slapstick scheids zullen de Nederlandse hysterie niet hebben beïnvloed. Arnon Grunberg zou willen dat de geest van Fellini over het land zou komen. Mooie naam trouwens voor een voetballer, Fellini.
WIDO SMEETS
