Leon Verdonschot en Wido Smeets wisselen van gedachten over gebeurtenissen en ontwikkelingen in de popmuziek. “Teksten als I want to take a ride on your disco stick van Lady Gaga uit 2009 komen we in de top 10 van 1961 echt niet tegen.”
Muzikanten hebben de neiging geen antwoord te geven op hun recept voor een hit. Die hit was altijd een toevalstreffer en als we wisten hoe het werkt, hadden we er wel meer geschreven – dat soort redeneringen.
Britse onderzoekers hebben hits onderzocht, en het tegendeel aangetoond: er zit wel degelijk een gemene deler in grote hits, en er bestaan dus kenmerken van een liedje die de kans dat het een hit wordt vergroten. Opvallend: een mannelijke stem wordt waarschijnlijker een hit dan een vrouwelijke, zeker als die een hoog bereik heeft. De ultieme, Britse meezingnummers voldoen aan dat criterium: We Are The Champions van Queen, en Y.M.C.A. van The Village People.
Een Amerikaans onderzoek naar hits, van Dawn R. Hobbs van de State University of New York, leverde na bestudering van de Billboard Top 100 op dat ruim negentig procent van alle hits over seks gaat. Hobbes’ gedetailleerde rapport maakt onder meer onderscheid tussen hits over genitaliën (scoren hoog in R&B) en hits over andere lichaamsdelen.
Als vervolg op deze wetenschap wil ik vijf stellingen poneren over hits die zonder enig onderzoek van mijn kant allemaal kloppen.
- Het overgrote deel van alle hits gaat over de liefde
- Het overgrote deel van alle hits duurt minder dan vier minuten (jajaja, behalve Paradise by the Dashboard Light en Bohemian Rhapsody en Stairway to Heaven en Child in Time en Paranoid Android; ik stelde dan ook: het overgrote deel, niet álle…)
- Het overgrote deel van alle hits begint met een intro, dan volgt een couplet, een refrein, een couplet, een refrein, een solo (meestal gitaar), en dan nog twee keer het refrein, in een gemoduleerde versie.
- Het overgrote deel van alle artiesten heeft inmiddels een tyfushekel aan zijn eigen grootste hit.
- Het overgrote deel van alle artiesten zal ‘m niettemin altijd spelen.
LEON VERDONSCHOT
Een vriend vertelde me laatst over dat sex-sells-óók-in-de-pop onderzoek van meneer Hobbs. Ik heb het bekeken, en het is inderdaad alsof een wetenschapper komt uitleggen dat ’s zomers de zon vaker schijnt dan ’s winters. Toch zou ik, ondanks alle open deuren, best een Nederlandse tegenhanger van dat onderzoek willen zien. Ook wil ik graag weten of bijvoorbeeld vijftig jaar geleden ( laatst kwam een tweet voorbij die ons verweet in deze rubriek te weinig voeling hebben met de muziek van nu, een beeld dat ik graag wil bevestigen) seks ook al zo prominent aanwezig was in de hitlijsten, of dat hier sprake is van een his-to-ri-sche ont-wik-ke-ling.
Ideeënarme promovendi op zoek naar een hippe thesis, opgelet! Ik heb er eigenhandig een niet-representatief privé-onderzoek tegenaan gegooid aan de hand van één hitlijst: het Muziek Express Top-10 jaaroverzicht uit 1961. Op één stond – ik ga niet uitleggen wie dat was – Edith Piaf: negen maanden in de top-40 met Non je ne regrette rien. Dat lied gaat over (verloren) liefde, maar expliciete seks zoals in de hiphopteksten van nu zit er niet in. Noch worden bevolkingsgroepen gediscrimineerd of vrouwen vernederd.
Op twee staat Wheels van Billy Vaugh, een instrumentaal niemandalletje. Andere toppers in die top-10 zijn Och was ik maar van Johnny Hoes, Hello Mary Lou van Ricky Nelson, Rockin’ Billy en Afscheid van een soldaat van Ria Valk, Wooden Heart van Elvis Presley, Baby Sittin’ Boogie van Buzz Clifford, Save the Last Dance for me van The Drifters en Sucu sucu van Ping Ping. Klassiekers waar je van alles over kunt zeggen, maar teksten als “Let’s have som fun / this beat is sick / I want to take a ride / on your disco stick” van Lady Gaga uit 2009 (het jaar waarop Hobbs zijn resultaten baseert) komen we hier niet tegen. Kortom: seks overheerst de commerciële muziek meer dan vijftig jaar geleden.
Alweer een open deur? Laat je verrassen en doe een vergelijkbare steekproef met een boekentop-10 uit 1961. De Kluuns en Saskia Noorts van die tijd hadden toen nog gewoon een keurige van 9 tot 5 baan en leefden hun fantasieën uit tussen de schuifdeuren.
Fijne tijd!
WIDO SMEETS
