Finito Maastricht

Even terug in de tijd. Het is 26 november 2008. Een dag om in de zon te zitten – verleden week nog een half uur in zee gezwommen – maar eerst de ochtendboodschappen. Bij de krantenman hangt een groot bord buiten. Daar schrijft hij elke dag zelf het belangrijkste nieuws op. Vandaag is de tekst kort: FINITO MAASTRICHT, in kapitalen. Het einde van Maastricht? Wat is er gebeurd?
Kranten gekocht, maar het blijkt mee te vallen. Het Verdrag van Maastricht wordt versoepeld vanwege de crisis. Ik vraag mij altijd af of mensen in het buitenland weten dat Maastricht een stad is of dat ze het als een naam van een verdrag beschouwen. Ik vraag me dat af sinds een vakantie in 1992 in de buurt van het Franse Troyes (eens, maar nooit weer). Plattelandsdorp dat vol hing met plakkaten ‘Non à Maastricht’. Het geld was op en ik moest in het plaatselijke postkantoor geld halen. Een stokoude dame vroeg me of ik me kon legitimeren. Ze keek in mijn paspoort, kreeg een kleur van opwinding en riep er twee andere bejaarde dames bij. Ze bekeken mij van top tot teen alsof ik van een andere planeet kwam en vroegen toen verbaasd: “Is Maastricht ook een stad? Wonen daar mensen?”
Na dat FINITO MAASTRICHT ben ik hier in de buurt gaan rondvragen of mensen van Maastricht hadden gehoord. “Ja hoor, de euro, die is toch van Maastricht? Daar komt toch al die ellende vandaan?” Ook als ik vraag of ze weten dat het ook een gewone stad is, antwoorden ze allemaal bevestigend.
In mijn lijfkrant La Sicilia komt de naam Maastricht met enige regelmaat terug. Als stad bedoel ik. Zo stond er een recensie van een concert van een piepjonge Siciliaanse violist die op het Conservatorium van Maastricht les schijnt te hebben van Boris Belkin. En ik las over dirigent Roberto Benzi die het orkest van de opera van Catania dirigeerde en die al met veel beroemde orkesten had opgetreden, “waaronder het LSO uit Maastricht”. Nog meer: een heel verhaal over “de moderne Italiaanse architectuur van Maastricht”. Nergens een artikel over Heerlen, Sittard-Geleen, Roermond, Venlo of Weert. Toch ook interessante plaatsen, nietwaar?
Laat me 26 november 2008 even afmaken. Van de krantenman naar de mevrouw van het brood. Geen grote schoonheid, maar vriendelijk en er kan altijd wel een lachje vanaf. Die ochtend niet. Ze kijkt me ernstig aan en zegt: “Stanotte ho sognato di Lei”, vannacht heb ik over u gedroomd. “Er waren allemaal krokodillen en u stond daarboven. Maar ik heb het al nagekeken, het is niets ernstigs. Dromen over krokodillen betekent dat er een verandering in mijn leven op komst is.” En ik: ‘Maar heb ík iets met die verandering te maken?” Ze kijkt een beetje verlegen. “Ik weet het niet.” Geen triviale zinspelingen, geen smachtende blik. Ze weet het gewoon niet. En dat is maar goed ook.
Een gewone dag, die 26ste november 2008. De winter moest toen nog beginnen.